Pomimo że współczesna wiedza o pasożytach jest coraz to szersza , oraz pomimo dostępności lepszych sposobów zwalczania, a także poprawy warunków sanitarnych, nadal stanowią duże zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.
Powolując się na dane WHO w ciągu ostatnich 10 lat różnymi pasożytami zaraziło się ponad 4,5 miliarda ludzi. Pasożyty są przyczyną 14 mln przypadków zgonów na świecie w skali roku.
Biorąc pod uwagę statystyki, w Polsce najczęściej spotykane inwazje wywołane są przez Enterobius vermicularis (owsik ludzki), Ascaris lumbricoides (glista ludzka), Trichiuris trichiura ( włosogłówka), Giardia intestinalis (lamblia).
Oddziaływanie pasożytów na organizm ludzki jest niekorzystne na wielu płaszczyznach. Tworzą się wielorakie procesy: toksyczne mechaniczne, alergiczne i wreszcie polegające na wchłanianiu przez pasożyta zasobów pokarmowych gospodarza. Toksyczne substancje pasożytów to produkty przemiany materii wydzielające się z ich ciała. W przypadku przywr i robaków obłych są one trujące. Trujące są także ich odchody.
Do rozprzestrzeniania się pasożytów dochodzi podczas zwykłej, codziennej aktywności. Pasożyty dostają się do zbiorników wody pitnej gdzie potrafią przetrwać proces chlorowania wody i nie zostają odfiltrowane podczas przetwarzania wody. Do infekcji pasożytem może dojść poprzez: zanieczyszczoną fekaliami wodę w basenach, zbiornikach, jedzenie, aktywność seksualną, kontakt z psami, kotami. Najbardziej narażone są osoby z upośledzeniem odporności oraz dzieci w żłobkach i przedszkolach.
Także sporą koncentrację pasożytów obserwuje się w produktach mięsnych które spotkamy w sklepach. Mogą to być następujące produkty: bekon, szynka, serdelki, kiełbasa, kotlety.
Najczęstsze źródła zakażenia pasożytami:
- skażona woda
- niedostatecznie umyte owoce i warzywa
- niedostatecznie przetworzone termicznie mięso i ryby
- nieprzestrzeganie higieny rąk ( najczęściej dzieci)
- zwierzęta domowe –psy, koty
- owady latające -muchy
- zbiorowiska dzieci i piaskownice ( żłobki, przedszkola)
- praca w ogrodzie i rolnictwie
- podróżowanie (szczególnie kraje egzotyczne, ciepłe)
Oddziaływanie pasożytów na organizm ludzki jest wielorakie: toksyczne mechaniczne, alergiczne i wreszcie polegające na wchłanianiu przez pasożyta zasobów pokarmowych gospodarza. Pasożyty wydzielają także toksyczne substancje przemiany materii.
Jakie objawy mogą wskazywac na infekcję pasożytniczą ? Moga być różnorakie a objawów może być wiele. Do najczęstszych należą:
- bóle brzucha,
- nudności, biegunka,
- zaparcia,
- osłabienie,
- wymioty,
- zaburzenia snu,
- zmiany skórne,
- objawy neurologiczne
- niedokrwistość, widoczna w okresowych badaniach krwi
- bóle mięśni I stawów
- niepokój, rozdrażnienie
Ponadto, szczególnie u dzieci:
- zgrzytanie zębami podczas snu
- przewlekłe problemy z migdałkami lub zatokami
- problemy ze skupieniem się, koncentracją
- zaburzenia w rozwoju dziecka
- moczenie nocne
- świąd odbytu
Metody wykrywanie pasożytów:
Narzędzi slużących wykrywaniu pasożytów jest obecnie wiele, chociażby:
- Badania mikroskopijne i kultywacyjne
- Badania serologiczne
- Diagnostyka EAV
- Diagnostyka tęczówki oka – irydologia
Metody obronne pasożytów:
- ucieczka do miejsc gdzie układ odpornościowy nie broni się zbyt intensywnie
- skomplikowane cykle rozwojowe, wędrówki pasożytów
- chowają się do wnętrza komórek
- mimikra antygenowa (występowanie podobieństwa strukturalnego między białkami organizmu, a białkami drobnoustrojów chorobotwórczych)
- zmiana immunogenności własnych antygenów
Zasadnicze nieporozumienie na temat pasożytów dotyczy przekonania że bywają one tylko w przewodzie pokarmowym żywiciela. W dużej mierze istnieją jednak pasożyty żyjące we krwi, układzie limfatycznym, narządach wewnętrznych. Niektóre pasożyty w sprzyjających warunkach potrafią całkowicie zainfekować organizm.
Dlatego usuwanie pasożytów, aby było skuteczne musi być przeprowadzone w odpowiedni sposób. Przy dużej infekcji pasożytniczej wskazane jest także równoległe stosowanie absorbentów które zwiążą I wyprowadzą na zewnątrz szkodliwe metabolity, oraz toksyny powstajace przy obumieraniu mikroorganizmów. Jeśli odrobaczanie przeprowadzamy wspierając się także ziołami, dobrze aby mieszanka zawierała odpowiednio skomponowane zioła ktore nie tylko będą bezpośrenio wpływac na pasozyty, ale także oczyszczać pasasz jelitowy, wspierać I drenować nerki, wątrobę oraz trzustkę.
Obecnie można spotkać się także ze stanowiskiem, że pasożyty są nam potrzebne, oraz że usuwanie ich jest pewnym błędem. Takie stanowisko wynika najczęściej z nie doprecyzowanego I mocno uproszczonego podejścia do tematu lub po prostu brakiem elementarnej wiedzy z tego zakresu I co za tym idzie, powielaniem błędnych pogladów bez ich gruntownego zweryfikowania.. .
To prawda że pewne mikroorganizmy w tym pewne grzyby są nam potrzebne do wielu procesów w organiźmie, natomiast pasożyty, chociażby takie jak owsik, glista, przywra, tasiemiec, włosogłówka, lamblia, tęgoryjec dwunastnicy, pewne roztocza – zawsze będą wywierać niekorzystne działanie dla naszego organizmu.
Takie podejście może wynikać chociażby z tego że parazytologia jest nauką o pasożytach, a w wąskim znaczeniu obejmuje organizmy pasożytujące wewnątrz i na zewnątrz żywiciela, jak również czasami grzyby.
Dziedzina ta zajmuje się biologią pasożytów, ich występowaniem i rozprzestrzenianiem, poznaniem patologii i przebiegu chorób pasożytniczych oraz opracowaniem metod ich zwalczania i zapobiegania.
Nazwa pasożyt pochodzi od greckiego słowa parasitos – współbiesiadnik, darmozjad. Pojęcie pasożytnictwa jest trudne do zdefiniowania w tym sensie, że można określić różnie z punktu widzenia ekologii,biochemii, patologii, higieny, czy genetyki.
